Skip to main content

Satellietverblijfplaats

  • Titel - weetjes: Satellietverblijfplaats
  • Main Afbeelding: Netwerk van verblijfplaatsen
  • Inleiding:

    Een kolonie is een groep vleermuizen, dat kan zijn een groep vrouwen (een kraamkolonie), een groep mannen (een mannenkolonie) of een gemengde groep. Elke kolonie heeft een netwerk van verblijfplaatsen. Bij gebouwbewonende vleermuizen als de meervleermuis zijn dat dus verschillende gebouwen waar tussen in het zomerseizoen af en toe wordt gewisseld. De set verblijfplaatsen van een kolonie is vaak niet gelijk aan kwaliteit. Er kan vaak onderscheidt gemaakt worden tussen hoofdverblijfplaatsen en satelietverblijfplaatsen. Beide zijn van essentieel belang voor kolonies meervleermuizen. 

    Definitie voor een satelietverblijf zoals genoemd in het vleermuisprotocol

    Bestaand verblijf, onderdeel van het netwerk van een groep vleermuizen (kraamkolonie of mannengroep) wat van dusdanig belang is dat dit niet los kan worden gezien van de functionaliteit van het netwerk en in potentie een toekomstig primair (kraam)verblijf is. Onderzoek naar satellietverblijven in de maximale homerange vindt plaats in de omgeving van kraamverblijven (6 km) of mannenverblijven (10 km) op het moment dat gegevens bekend zijn, of als er verblijven vastgesteld zijn tijdens het onderzoek, of redelijkerwijs vermoed kan worden dat deze aanwezig zijn.

Migratie

  • Titel - weetjes: Migratie
  • Main Afbeelding: migratieroute: AJ Haarsma
  • Inleiding:

    Migratieroute

    "Een vaste route van zomerleefgebied naar winterverblijfplaats of winterleefgebied en visa versa".

    Migratieroutes van de meervleermuis volgen grote waterwegen en kustlijnen. Als ze groot open water moeten oversteken zoeken ze vaak de smalste plek, of een plek waar ze makkelijk kunnen oversteken, zoals bij een een dijk. Voor onze vleermuizen is de Afsluitdijk zo'n belangrijk clusterpunt. Veel dieren uit een brede baan komen daar aan en vliegen dan via de trechter over de Afsluitdijk. Dat kunnen wel 2.500 vleermuizen zijn per nacht, waaronder tientallen meervleermuizen. Bij windstil weer zullen ze echter ook het IJsselmeer zelf oversteken. Een veel gebruikte plek is grofweg tussen Stavoren/ Bakhuizen en Andijk/ Wervershoof.

    Migratieactiviteit van meervleermuizen is lastig te onderscheiden van vliegroute-activiteit. Een migratieroute is daarom lastig te onderscheiden van een vliegroute en vice versa. Dit komt onder andere dat migratieactiviteit zeer diffuus en slecht voorspelbaar is. Daarnaast is er een kennislacune over de weersomstandigheden die nodig zijn om de dieren in staat te stellen om lange afstanden af te leggen.

    Meer lezen

    Migratieroutes zijn ook weergegeven op de koloniekaart van de meervleermuis! Koloniekaart meervleermuis 2025

Verspreiding in Europa

  • Titel - weetjes: Verspreiding in Europa
  • Main Afbeelding:
  • Inleiding:

    Wist je dat de verspreiding van de meervleermuis in Europa niet helemaal gelijk verdeeld is? Er liggen verspreid over Europa een aantal bolwerken met hoge concentratie meervleermuizen, die weer omgeven zijn met zones met een lage concentratie meervleermuizen. Nederland is zo'n bolwerk, met België, Frankrijk en Duitsland eromheen als zone met lage concentratie. Het volgende grote bolwerk ligt in oostelijk Polen.

    Kaartje: A.J. Haarsma

Herkenning tijdens de winterslaap

  • Titel - weetjes: Herkenning tijdens de winterslaap
  • Main Afbeelding: zoek de meervleermuis
  • Inleiding:

    Herkenning tijdens de winterslaap

    Wist je dat tijdens de winterslaap water- en meervleermuizen vaak gezamenlijk in ondergrondse verblijven slapen? Ze lijken erg op elkaar. Toch zijn er een paar goede kenmerken waar je op kunt letten; de meervleermuis is écht een kop groter, heeft duidelijk ‘paarse’ armen en de oren zijn relatief lang en staan wijd uiteen. De watervleermuis lijkt wat meer afgeronde oren te hebben, die hij -ook nog eens bij de geringste verstoring- naar achteren buigt. Wat als je goed kijkt ook wel opvalt, is dat er bij de meervleermuis duidelijk twee flinke neusknobbels te zien zijn, bij de watervleermuis is dit veel minder goed zichtbaar. Maar wat allebei de soorten als kenmerk hebben zijn de grote voeten met goed zichtbare haren. Met scherpe nagels aan deze grote voeten harken ze in het actieve seizoen insecten van het wateroppervlak. Je moet de voeten natuurlijk wél kunnen zien, anders lukt het niet…

    Foto: Niels de Zwarte